Sigmund Freud - Người khai phá những miền sâu của cảm xúc con người (P. I)

Sigmund Freud (1856 - 1939) – nhà thần kinh học, tâm lý học người Áo. Ông sinh ra trong một gia đình Do thái tại Freiburg. Năm lên bốn tuổi, Freudcùng gia đình chuyển đến Vienne sinh sống và ông nghiên cứu gần như trọn cuộc đời mình tại đây. 

Ngay từ khi còn nhỏ, Freud đã luôn thể hiện là một người thông minh, học giỏi. Năm 1873, ông thi đỗ và theo học ngành y tại Đại học Tổng hợp Vienne với thành tích rất tốt. Freud bắt đầu những nghiên cứu về một số hiện tượng giải phẫu – sinh lý học của hệ thần kinh, khi ông làm việc tại phòng thí nghiệm của E.W.Brucke vào năm 1876. Người có ảnh hưởng lớn nhất đến tư tưởng của Freud trong nghiên cứu về những nguyên nhân tâm lý đối với bệnh tâm thần là Jean Martin Charcot (1825 - 1893) - một nhà bệnh lý học và thần kinh học nổi tiếng người Pháp. Chính xuất phát từ đây, bằng kinh nghiệm chữa bệnh lâu năm và việc không ngừng tìm tòi nghiên cứu, Freud đã dần dựng nên nền tảng của ngành phân tâm học. Với những công trình nghiên cứu này, ông đã được thừa nhận là người đặt nền móng và phát triển lĩnh vực nghiên cứu về tinh thần. Mặc dù cho đến nay, lý thuyết về phân tâm học của ông vẫn còn gây nhiều tranh cãi, nhưng có một điều không thể phủ nhận được rằng, ông là một nhà tư tưởng có ảnh hưởng rất lớn đến tư tưởng hiện đại.

Những ý niệm của Freud về trạng thái vô thức, về tinh thần bị phân liệt để chống lại chính nó, về ý nghĩa của những hành vi tưởng chừng như vô nghĩa, về sự thay thế và hoán chuyển của xúc cảm, về những giai đoạn của sự phát triển tâm lý tính dục và nguồn gốc tính dục của bệnh thần kinh, về sự lan tỏa và tầm quan trọng của động cơ tình dục cũng như rất nhiều ý niệm khác nữa của ông, đã giúp hình thành nên quan điểm hiện đại về ý thức. Ngôn ngữ của ông và cả của các bản dịch tác phẩm của ông như là những phần rõ rệt của tinh thần (Ví dụ: cái ấy, cái tôi và cái siêu tôi), những kiểu rối loạn (như rối loạn thần kinh chức năng gây ra ám ảnh…) hay cấu trúc của kinh nghiệm (ví dụ: phức cảm Oedipus, sự tự kỷ…) đã trở thành ngôn ngữ mà ngày nay, chúng ta hiện đang sử dụng để mô tả và tìm hiểu về bản thân và về những người khác. Theo đó, có thể nói, Freud chính là nhà tư tưởng tiên phong trong việc khai phá những miền sâu của cảm xúc con người.

Bước khởi đầu cho những khám phá của Freud về những miền sâu của cảm xúc con người là những nghiên cứu để tìm ra phương pháp chữa trị căn bệnh hysteria – trạng thái rối loạn bao gồm một hệ thống những triệu chứng mà dường như, không có các nguyên nhân rõ ràng. Freud đã đi đến nhận định rằng, “chứng hysteria chịu tác động chủ yếu của sự hồi tưởng”, đặc biệt là sự chôn vùi, che giấu quá khứ bị tổn thương và những xúc cảm bị đè nén đã thể hiện ra ngoài dưới hình thức bóp méo của các triệu chứng thể chất. Từ nhận định đó, ông đưa ra cách “điều trị” bao gồm sự hồi tưởng những ký ức bị dồn nén nhằm dần loại bỏ, giải tỏa những mặc cảm và những xúc cảm bị đè nén trong quá khứ. Đó chính là phương pháp ám thị thôi miên - điều mà sau này tạo nền tảng cho lý thuyết về sự cám dỗ của Freud. Lý thuyết đó chỉ ra rằng, những triệu chứng hysteria là do những chấn thương bởi sự tấn công về tình dục từ thời niên thiếu, đặc biệt là từ người cha. Tuy nhiên, về sau, Freud đã từ bỏ lý thuyết này vì giả thuyết năng lượng vẫn còn mơ hồ của mình. Freud cho rằng, những hình ảnh tưởng tượng có thể có tác động giống như những ký ức về các sự kiện thực tế. Theo ông, sự lặp lại của các triệu chứng luôn được kích thích bởi năng lượng nội tâm, đặc biệt là năng lượng tình dục.

Còn nữa...